پیشنهاد جامعه شناس برجسته به بیمه گران / شب تاریک و بیم موج

دکتر محمد فاضلی، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس در همایش اکو بیمه با تأکید بر اهمیت «گزارش ملی سیلاب‌ها» تصریح کرد: این گزارش ثمره کار یک تیم بزرگ از متخصصان و پژوهشگران کشور است و جامعیتی دارد که کمتر سندی در رابطه با بیمه، مدیریت ریسک و سوانح طبیعی از آن غنی‌تر است. فاضلی تأکید کرد: بازخوانی و بهره‌گیری از این گزارش می‌تواند مبنای شکل‌گیری سازوکارهای مؤثر بیمه‌ای در کشور باشد؛ همان‌گونه که تأسیس صندوق بیمه همگانی سوانح طبیعی از دل همین پیشنهادها عملیاتی شد.

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک به نقل از ستاد خبری همایش اکو بیمه، در چهارمین نشست تخصصی همایش اکوبیمه با محور «بلایای طبیعی و اقتصاد بیمه در عصر تغییر اقلیم»، دکتر محمد فاضلی، استاد دانشگاه، پژوهشگر و جامعه‌شناس، که مدیریت و راهبری این نشست را بر عهده داشت، در جمع‌بندی مباحث مطرح‌شده، به نقش مطالعات ملی، ضرورت بازخوانی گفتمان سیلاب‌های کشور و تقویت سازوکارهای بیمه‌ای برای کاهش تبعات مالی بلایای طبیعی پرداخت.

بازخوانی گزارش ملی سیلاب‌ها و ابلاغ دستورات رئیس‌جمهور به وزرا
فاضلی در ابتدای سخنان خود با اشاره به تشکیل «کمیتهٔ ملی سیلاب‌ها» و تدوین گزارش جامع و مفصل آن تا پایان سال ۱۳۹۸، گفت: بر اساس این گزارش که به تصویب دولت نیز رسیده بود، در اردیبهشت ۱۳۹۹ رئیس‌جمهور وقت، حسن روحانی، طی نامه‌ای به تمام وزرا و رؤسای سازمان‌های مختلف کشور تکالیفی را در حوزه مدیریت خطر و بیمه سوانح تعیین کرد.

به گفته او، در میان این تکالیف، ۱۲ دستور مشخص برای وزیر امور اقتصادی و دارایی مقرر شده بود که یکی از بندهای قابل توجه آن، رفع ایرادات و نهایی‌سازی قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی سوانح طبیعی و فراهم‌آوردن مقدمات تشکیل آن بود؛ صندوقی که به‌گفته فاضلی، خوشبختانه امروز به مرحله اجرا رسیده است.

جزئیات دستورات مربوط به توسعه سازوکارهای بیمه‌ای
وی افزود: دیگر بندهای این دستورالعمل‌ها ناظر بر تقویت و گسترش زیرساخت‌های بیمه‌ای در کشور بوده است. از جمله، توسعه سازوکارهای بیمه‌ای مؤثر جهت جبران خسارات ناشی از سیلاب و سایر پدیده‌های طبیعی با هدف کاهش فشار بر بودجه عمومی دولت، و همچنین تدوین آیین‌نامه‌های اختصاصی برای بیمه‌کردن زیرساخت‌های دولتی.

فاضلی با اشاره به یافته‌های همان گزارش ملی خاطرنشان کرد: بخش قابل توجهی از زیرساخت‌های دولتی مانند ساختمان‌ها، تأسیسات و ابنیه عمومی تاکنون فاقد بیمه بوده و این موضوع منجر به افزایش چشمگیر خسارت‌ها برای صنعت بیمه در زمان بروز حوادث می‌شود.

بیمه اجباری برای سکونتگاه‌ها و ریسک‌محور شدن ساخت‌وساز
به گفته این پژوهشگر، از دیگر محورهای دستور دولت وقت، تدوین آیین‌نامه‌های الزام‌آور برای بیمه‌کردن سکونتگاه‌های شهری و روستایی با همکاری وزارت راه و شهرسازی و سازمان برنامه و بودجه بود. فاضلی افزود: در این تکلیف تأکید شده بود که اولویت این طرح باید مناطق سیل‌خیز کشور بر اساس نقشه‌های پهنه‌بندی سیلاب باشد.

وی افزود: در همان گزارش، تأکید شده بود همکاری مشترک با وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی به‌منظور وارد کردن قواعد بیمه ریسک‌محور در مقررات ملی ساختمان و ضوابط ساخت‌وساز شهری و روستایی الزامی است. فاضلی ضمن اشاره به سخنان «دکتر مشعولی» در همین نشست گفت: مدیریت بیمه‌ای و ساخت‌وسازها باید بر پایه منطق ریسک‌محور سامان یابد تا خسارات طبیعی در آینده کاهش یابد.

گزارش ملی سیلاب‌ها؛ یکی از جامع‌ترین اسناد مدیریت ریسک کشور
مدیر نشست با تأکید بر اهمیت «گزارش ملی سیلاب‌ها» تصریح کرد: این گزارش ثمره کار یک تیم بزرگ از متخصصان و پژوهشگران کشور است و جامعیتی دارد که کمتر سندی در رابطه با بیمه، مدیریت ریسک و سوانح طبیعی از آن غنی‌تر است.

وی افزود: نسخه کامل این گزارش در سایت دانشگاه تربیت مدرس منتشر شده و خلاصه آن نیز در دسترس عموم قرار دارد. فاضلی تأکید کرد که بازخوانی و بهره‌گیری از این گزارش می‌تواند مبنای شکل‌گیری سازوکارهای مؤثر بیمه‌ای در کشور باشد؛ همان‌گونه که تأسیس صندوق بیمه همگانی سوانح طبیعی از دل همین پیشنهادها عملیاتی شد.

تغییر اقلیم، عبرت تاریخ و لزوم ورود صنعت بیمه به مدیریت ریسک
فاضلی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مباحث دکتر محمدرضا فرزانه، دبیر هاب علمی تغییر اقلیم کشور، گفت: تغییر اقلیم و پیامدهای آن در کشور به مرحله‌ای رسیده که بی‌توجهی به آن می‌تواند ما را «عبرت تاریخ» کند.

او با یادآوری حضور خود در وزارت نیرو افزود: «اوایل دهه ۹۰ هشدار داده بودم اگر به مسئله آب نپردازیم، عبرت تاریخ خواهیم شد؛ و حالا، متأسفانه همان هشدار، به واقعیت تبدیل شده است.»

مدیر پنل تصریح کرد: سخنان دکتر فرزانه نشان می‌دهد که خطرات ناشی از تغییر اقلیم باید به‌صورت نظام‌مند در اقتصاد بیمه‌ای کشور لحاظ شود و صنعت بیمه با ورود به مدیریت ریسک تغییر اقلیم می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تاب‌آوری اقتصادی ایفا کند.

لزوم نگاه فرصت‌محور به تغییر اقلیم و هشدار درباره انفعال
فاضلی با ابراز تأسف از اینکه در بحث تغییر اقلیم کمتر به فرصت‌های ناشی از این پدیده پرداخته می‌شود، افزود: صنعت بیمه می‌تواند نه‌تنها از منظر پوشش خسارات، بلکه به‌عنوان ابزاری برای هدایت سرمایه‌گذاری، ارتقای ایمنی و ارتقای تکنولوژی در مقابل تغییر اقلیم عمل کند.
فاصلی در ادامه به اظهارات دکتر بنویدی درباره احتمال وقوع بحران‌ها اشاره کرد و گفت: «ما همیشه دعا می‌کنیم حادثه‌ای رخ ندهد، اما حوادث معمولاً گوش به دعاهای ما نمی‌کنند؛ امیدواریم در عوض، گوش‌های تصمیم‌گیران شنوا باشد و تدبیر جای انفعال را بگیرد.»

در بخش پایانی نشست، فاضلی جمع‌بندی خود را چنین بیان کرد: بازخوانی گزارش ملی سیلاب‌ها، اجرای دقیق تکالیف دستگاه‌ها، تقویت بیمه‌های ریسک‌محور، و بهره‌گیری از فناوری‌های نرم‌افزاری برای ارزیابی خطرات، مسیرهای اصلی مدیریت کارآمد بلایای طبیعی و تغییر اقلیم در کشور هستند.

 

دیدگاه شما چیست؟